براساس داده‌های موجود، نخستین منطقه آزاد تجاری جهان در سال۱۶۶ قبل از میلاد مسیح در جزیره دلوس شکل گرفت. در این سال یونان، دلوس را یک جزیره آزاد تجاری اعلام کرد.
امپراتوری روم به‌عنوان وارث تمدن یونانی، اندیشه تجارت جهانی را با ایجاد شهرهای آزاد (Civitas Libera) دنبال کرد که در واقع از پرداخت خراج سالانه به امپراتوری معاف بودند، امکان ضرب سکه برایشان فراهم بود و قوانین تجاری خاص خود را داشتند.در سده دوازدهم میلادی، اتحادیه هانسیتیک (کنفدراسیونی متشکل از شهرهای تجاری که تحت حاکمیت امپراتوری روم و دارای قوانین خاص بود) با ایجاد کلونی‌های تجاری در شمال اروپا و به‌ویژه در هامبورگ، منطقه آزاد را احیا کرد. با این همه بیشترین ابتکار در این زمینه در منطقه تجارت آزاد استیلیارد لندن شکل گرفت که درواقع خود کشوری کلاسیک داخل یک : کشور بود شهری مجزا و مستقل، با دیوارهای خاص خود و انبارهای مستقل در مسیر رودخانه تیمز با یک مرکز توزین، کلیسا، مراکز حسابرسی (بانک‌ها) و محلات مسکونی خاص خود.
بر اساس داده‌های موجود، دوران مدرن مناطق آزاد در پایگاه‌های استعماری اروپایی به‌عنوان «دولت‌های فرعی نیمه‌مستقل با امتیازات تجاری منحصر به فرد» ظهور کرد که از آن میان باید به ماکائو (۱۵۵۷)، هنگ‌کنگ (۱۸۴۲) و چین با داشتن بیش از ۸۰بندر آزاد یا معاهدات بندری اشاره کرد. جهان اکنون حدود ۴۰۰۰منطقه اقتصادی ویژه دارد.
هرچند بسیاری از افراد فکر می‌کنند ظهور مناطق آزاد از آمریکا و با تاسیس برنامه منطقه تجاری خارجی در ۱۹۳۴ شروع شده است، اما محققان متفق‌القولند که جنبش مناطق تجاری از ایرلند آغاز شد که منطقه تجارت خارجی شانون را در ۱۹۵۹ راه‌اندازی کرد. این ابتکار ایرلند چنان با موفقیت توام بود که کشورهای دیگر خیلی زود همان راه را دنبال کردند: منطقه تجارت خارجی کاندلا در هندوستان (۱۹۶۰)؛ ناحیه فراوری صادرات کائوسیونگ در تایوان (۱۹۶۷) و بعدتر انفجار مناطق آزاد در چین. درواقع چین از صفر منطقه ویژه در ۱۹۸۰ به ۳۰۰ منطقه در حال حاضر رسیده است.
ثبت نظر جدید